ពាក្យលំនាំ
កណ្ឌគម្ពីរព្រះនាងអេសធែរជាភាសាហេប្រឺ
គម្ពីរអេសធែរ រៀបរាប់អំពីរបៀបដែលជនជាតិយូដារួចផុតពីការប្រល័យពូជសាសន៍។ ហេតុការណ៍នេះកើតមាននៅជំនាន់ ដែលចក្រភពពែរ្សត្រួតត្រាលើមជ្ឈិមបូព៌ាប្រទេស គឺចាប់តាំងពីស្រុកឥណ្ឌា រហូតដល់ស្រុកអេត្យូពី។ ជនជាតិយូដាមួយចំនួនធំ ដែលត្រូវគេកៀរទៅជាឈ្លើយសឹកនៅស្រុកបាប៊ីឡូន ពុំបានវិលត្រឡប់ទៅស្រុករបស់ខ្លួនវិញ ក្រោយពេលជនជាតិបាប៊ីឡូនបែកស្រុក (ឆ្នាំ ៥៣៩មុនគ.ស.) នោះឡើយ។ ជនជាតិយូដាទាំងនោះតែងជួបប្រទះនូវការប្រឆាំងពីសំណាក់ជាតិសាសន៍ផ្សេងៗ ដែលរស់នៅជាមួយពួកគេ ដ្បិតជនជាតិយូដាមានជំនឿសាសនា និងទំនៀមទម្លាប់ខុសប្លែកពីសាសន៍ដទៃ។ កណ្ឌគម្ពីរនេះរៀបរាប់ប្រាប់យើងអំពីវិវាទរវាងលោកហាម៉ាន់ ជាមហាមន្ត្រីរបស់ព្រះចៅស៊ែរសេស និងលោកម៉ាដេកាយ ជាជនជាតិយូដា ដែលបណ្តាលឲ្យមានគម្រោងការប្រល័យពូជសាសន៍យូដាទាំងមូល។ ប៉ុន្តែ នាងអេសធែរ ជាក្មួយរបស់លោកម៉ាដេកាយ បានឡើងទៅជាមហាក្សត្រិយានី ហើយរំដោះជនជាតិយូដាឲ្យរួចផុតពីការប្រល័យពូជសាសន៍។ ថ្ងៃដែលគេគ្រោងទុកដើម្បីប្រល័យពូជសាសន៍យូដា បានក្លាយទៅជាថ្ងៃដែលជនជាតិយូដាប្រហារជីវិតខ្មាំងសត្រូវរបស់ខ្លួនទៅវិញ ហើយថ្ងៃនោះ ជាដើមកំណើតនៃពិធីបុណ្យមួយរបស់ជនជាតិយូដាឈ្មោះ «បុណ្យពួរីម»។
គម្ពីរអេសធែរបង្ហាញឲ្យយើងឃើញនូវគំនិតជាតិនិយមរបស់ជនជាតិយូដា ដែលជំរុញឲ្យពួកគេមានបំណងសងសឹកខ្មាំងសត្រូវរបស់ខ្លួន។ គំនិតសងសឹកនេះជាប្រតិកម្មនឹងការប្រកាន់ពូជសាសន៍ ព្រមទាំងអំពើហិង្សារបស់សាសន៍ដទៃចំពោះជនជាតិយូដា។ គម្ពីរអេសធែរធ្វើឲ្យយើងចងចាំថា ការប្រកាន់ពូជសាសន៍ ការមិនព្រមទទួលអ្នកដទៃបង្កឲ្យមានតែអំពើហិង្សា ហើយអំពើហិង្សាបង្កឲ្យមានតែអំពើហិង្សារឹតតែខ្លាំងថែមទៀត។
នៅជំនាន់មួយដែលជនជាតិយូដាបាត់បង់បូរណភាពទឹកដី ហើយស្ថិតនៅក្រោមអំណាចត្រួតត្រារបស់សាសន៍ដទៃ ពួកគេលែងមានសង្ឃឹមថានឹងទទួលឯករាជជាតិទៀតហើយ។ រឿង «ព្រះនាងអេសធែរ» រំឭកពួកគេអំពីការរំដោះមួយដ៏ធំធេង ដែលផ្តល់ឲ្យពួកគេមានសេចក្ដីសង្ឃឹមឡើងវិញ។
អត្ថបទបន្ថែមជាភាសាក្រិក
ជនជាតិយូដាដែលរស់នៅខ្ចាត់ខ្ចាយនៅមជ្ឈិមបូព៌ា បកប្រែគម្ពីរវិន័យនៅសតវត្សទី៣ រួចនាំគ្នាបកប្រែកណ្ឌព្យាការី និងកណ្ឌផ្សេងតាមក្រោយ (គម្ពីរនោះហៅថា «គម្ពីរចិតសិប» LXX)។ អ្នកបកប្រែបន្ថែមសេចក្តីជាច្រើន ឧប. ក្នុងកណ្ឌព្រះនាងអេសធែរ គេបន្ថែម ៩៣ ខ លើសពី ១៦៧ នៃគម្ពីរដើមជាភាសាហេប្រឺ។
កណ្ឌទាំងពីរមានសាច់រឿងប្រហែលគ្នា ប៉ុន្តែ អ្នកបកប្រែដូរឈ្មោះជាច្រើន (ព្រះនាងអ័ស្ទីនជំនួសព្រះនាងវ៉ាស្ទី ព្រះចៅអ័រតាស៊ែរសេសជំនួសព្រះចៅស៊ែរសេស) ហើយបន្ថែមអត្ថបទប្រាំមួយ (មានកំណត់តាមអក្សរ ក ខ គ ឃ ង ច ឆ)។
ក និងច នៅខាងដើម និងនៅខាងចុងនៃរឿង ដើម្បីបញ្ជាក់អត្ថន័យរឿង គឺព្រះជាម្ចាស់ណែនាំប្រជាជននានា ព្រះអង្គលើកស្ទួយប្រជាជន ដែលព្រះអង្គបានជ្រើសរើស និងទម្លាក់អ្នកដឹកនាំដែលមានចិត្តព្រហើនកោងកាច។
ខ និងង រៀបរាប់អំពីរាជក្រឹត្យបញ្ជាឲ្យប្រល័យពូជសាសន៍យូដា។
គ ជាពាក្យទូលអង្វររបស់លោកម៉ាដេកាយ និងព្រះនាងអេសធែរ។
ឃ តំណាលអំពីព្រះនាងចូលទៅគាល់ព្រះបាទអ័រតារស៊ែរសេស។
ក្នុងកណ្ឌជាភាសាហេប្រឺ មានខតែមួយ ដែលបញ្ជាក់អំពីព្រះជាម្ចាស់យាងមកជួយគេ (៤,១៤)។ ផ្ទុយទៅវិញ ក្នុងកណ្ឌប្រែជាភាសាក្រិក មានពន្យល់សេចក្តីនេះជាហូរហែ។ របៀបនិពន្ធទាំងពីរយ៉ាងនេះ បញ្ជាក់អំពីរបៀបពីរ ដែលអ្នកជឿតែងតែប្រកាសជំនឿរបស់ខ្លួន គឺអ្នកនិពន្ធកណ្ឌជាភាសាហេប្រឺយល់ឃើញថា ព្រះជាម្ចាស់មានសកម្មភាពតាមរយៈសកម្មភាពរបស់មនុស្ស ជាពិសេស នៅគ្រាដែលមនុស្សឃោឃៅធ្វើបាបអ្នកតូចតាច។ រីឯអ្នកនិពន្ធកណ្ឌជាភាសាក្រិក យល់ឃើញថា ព្រះជាម្ចាស់នៅតែមានសកម្មភាពដោយផ្ទាល់ព្រះអង្គជានិច្ច។