ព្រះគម្ពីរជាភាសាខ្មែរសម្រាយ

នៅ​ឆ្នាំ ១៩៥៤ លោក​អ័រធួរ ហាម៉ុង (Arthur L.Hammond) និង សហការី បាន​បក​ប្រែ​គម្ពីរ​ទាំង​មូល​ជាភាសា​ខ្មែរ ក្រោម​ចំណង​ជើង​ថា «សញ្ញា​ចាស់ និង សញ្ញា​ថ្មី»។ គួរ​ឱ្យ​សរសើរ​លោក និង​សហការី ដែល​បាន​បំពេញ​កិច្ចការ​ដ៏​ប្រសើរ​នេះ! ប៉ុន្តែ ភាសា​ក្តី ចំណេះ​ខាង​គម្ពីរ​ក្តី និង បច្ចេក​ទេស​បក​ប្រែ​ក្តី ក៏​ដូច​ជា​មនុស្ស​ដែរ គឺ​តែង​តែ​អភិវឌ្ឍន៍​ជា​លំដាប់។ ហេតុ​នេះ សមាគម​ព្រះគម្ពីរ​សកល (United Bible Societies/ Alliance Biblique Universelle) បង្កើត​គណៈកម្មការ​អន្តរ​និកាយ​មួយ​នៅ​ឆ្នាំ​១៩៧៤ ដើម្បី​បក​ប្រែ​គម្ពីរ តាម​របៀប​ទំនើប។ ក៏​ប៉ុន្តែ គួរ​ឱ្យ​សោក​ស្ដាយ ការ​ផ្លាស់​ប្ដូរ​របប​នយោបាយ​នៅ​ឆ្នាំ ១៩៧៥ បាន​ផ្អាក​ការងារ​នេះ​អស់​រយៈ​ពេល​ដប់​ឆ្នាំ។

នៅ​ឆ្នាំ ១៩៨៥ សមាគម​ព្រះគម្ពីរ​សកល​បាន​បង្កើត​គណៈកម្មការ​បក​ប្រែ​ថ្មី។ កាល​ពី​ឆ្នាំ ១៩៩៣ គណៈកម្មការ​នេះ​មាន​អំណរ​ចែក​ជូន «ព្រះ​គម្ពីរ​សម្ពន្ធ​មេត្រី​ថ្មី» អន្តរ​និកាយ ជា​ភាសា​ខ្មែរ​សម្រាយ។ នៅ​ឆ្នាំ​១៩៩៧​នេះ គណៈកម្មការ ក៏​មាន​អំណរ ដោយ​ជូន​បង​ប្អូន​នូវ​ព្រះគម្ពីរ​ទាំង​មូល។

គណៈកម្មការ​យើង​ខ្ញុំ​បាន​បក​ប្រែ​គម្ពីរ​ដោយ​ប្រើ​ឯកសារ​ដើម​ដែល​សមាគម​ព្រះគម្ពីរ​សកល​យល់​ថា​ជា​ ឯកសារ​ត្រឹម​ត្រូវ​ជាង​គេ គឺ​គម្ពីរ Biblia Hebraica Stuttgartensia (1968,1976) ជា​ភាសា​ហេប្រឺ និង​គម្ពីរ Septuaginta, Alfred Rahlfs (1935.1979)ជា​ភាសា​ក្រិក សំរាប់​បក​ប្រែ​គម្ពីរ​សម្ពន្ធ​មេត្រី​ចាស់ ព្រម​ទាំង​ Novum Testamentum Graece (Nestle-Aland 26ème édition)សម្រាប់​បក​ប្រែ​គម្ពីរ​សម្ពន្ធ​មេត្រី​ថ្មី។ យើង​ក៏​បាន​ប្រើ​ព្រះគម្ពីរ​ភាសា​បារាំង និង អង់គ្លេស ជា​ជំនួយ គឺ​មាន La Bible en Français courant, Traduction Oecuménique de la Bible (TOB), La Bible Segond «à la Colombe», Good News Bible, Revised Standard Version, The New International Version ជាដើម។ យើង​ក៏​បាន​ប្រើ​សៀវភៅ​អត្ថា​ធិប្បាយ​គម្ពីរ ជា​ភាសា​បារាំង និង អង់គ្លេស ជា​ច្រើន​ច្បាប់​ជា​ជំនួយ​ដែរ ដូច​ជា Translator's Handbook បោះ​ពុម្ព​ផ្សាយ​ដោយ​សមាគម​ព្រះគម្ពីរ​សកល​ជា​ដើម។

ប្រហែល​ជា​បង​ប្អូន​យល់​ឃើញ​មាន​ឃ្លា​ខ្លះ​ប្លែក​ពី​ព្រះគម្ពីរ​ដែល​លោក Rev. A. L Hammond បាន​បក​ប្រែ។ មូល​ហេតុ គឺ​មក​ពី​ឯកសារ​ដើម​ប្លែក​ពី​គ្នា។ គណៈកម្មការ​បក​ប្រែ​ព្រះគម្ពីរ​ជា​ភាសា​ខ្មែរ​សម្រាយ​ អនុវត្ត​តាម​គោលការណ៍​នៃ​សមាគម​គម្ពីរ​សកល ដែល​ជ្រើស​រើស​ឯកសារ​ដើម​ជា​ផ្លូវ​ការ តាម​របៀប​បច្ចេក​ទេស​ទំនើប។ យើង​ដាក់​ក្នុង​សញ្ញា​ដង្កៀប [..] នូវ​ឃ្លា​ខ្លះ​ដែល​គ្មាន​ក្នុង​ឯកសារ​ដើម​ជា​ផ្លូវការ តែ​ជា​ឃ្លា​ដែល​បង​ប្អូន​ធ្លាប់​អាន​ក្នុង​គម្ពីរ​របស់​លោក Rev. A. L Hammond។

គណៈកម្មការ​បក​ប្រែ​គម្ពីរ​យក​ចិត្ត​ទុក​ដាក់​រិះ​រក​ពាក្យ​ខ្មែរ មក​ប្រែ​ព្រះគម្ពីរ ឱ្យ​បាន​ត្រូវ​នឹង​អត្ថន័យ​ដើម​ផង និង ឱ្យ​ងាយ​យល់​ផង។ ការ​បក​ប្រែ ជា​កិច្ចការ​មួយ​ដ៏​ពិបាក ព្រោះ​ភាសា​ខ្មែរ និង ភាសា​ហេប្រឺ ឬ ភាសា​ក្រិក​មាន​លំនាំ​ប្លែក​ពី​គ្នា​ទាំង​ស្រុង។ ប៉ុន្តែ យើង​ខ្ញុំ​ជឿ​ជាក់​ថា ព្រះវិញ្ញាណ​បាន​ជួយ​បំភ្លឺ​ចិត្ត​គំនិត​យើង​ខ្ញុំ នៅ​ពេល​បំពេញ​ការងារ​នេះ​ដែរ។

អរិយធម៌​ក្នុង​គម្ពីរ និង អរិយធម៌​ខ្មែរ​ខុស​គ្នា​ឆ្ងាយ​ណាស់។ ទោះ​បី​ព្រះគម្ពីរ​ជា​ព្រះបន្ទូល​របស់​ព្រះជាម្ចាស់​ក៏​ដោយ ក៏​ព្រះអង្គ​មាន​ព្រះបន្ទូល តាម​រយៈ​មនុស្ស និង តាម​កាលៈ​ទេសៈ។ ហេតុ​នេះ​ហើយ​បាន​ជា​សមាគម​ព្រះគម្ពីរ​ណែនាំ​គណៈកម្មការ​ឱ្យ​សរសេរ

  • សេចក្ដី​ណែនាំ សំរាប់​គម្ពីរ​សម្ពន្ធ​មេត្រី​ចាស់ និង គម្ពីរ​សម្ពន្ត​មេត្រី​ថ្មី​ទាំង​មូល។
  • ពាក្យ​លំនាំ​មុន​ក័ណ្ឌ​នីមួយៗ ដើម្បី​ឱ្យ​បង​ប្អូន​ជា​អ្នក​អាន​ទទួល​ពត៌មាន​ខ្លះៗ​ អំពី​សម័យ​កាល ដែល​ក័ណ្ឌ​គម្ពីរ​នោះ​ចង​ក្រង​ឡើង ព្រម​ទាំង​គោល​បំណង​នៃ​ការ​តែង។
  • កំណត់​សំគាល់​នៅ​ខាង​ក្រោម​ទំព័រ ដើម្បី​ពន្យល់​អត្ថន័យ​របស់​ពាក្យ របៀប​បក​ប្រែ​មួយ​ផ្សេង ឬ ខ​គម្ពីរ​យោង ដែល​មាន​នៅ​ក្នុង​ក័ណ្ឌ​គម្ពីរ​មួយ​ទៀត។
  • ចំណង​ជើង​មុន​អត្ថបទ​នីមួយៗ ដើម្បី​ឱ្យ​បង​ប្អូន​ជា​អ្នក​អាន ងាយ​រក​អត្ថបទ ទោះ​បី​ក្នុង​គម្ពីរ ជា​ភាសា​ហេប្រឺ ឬ ភាសា​ក្រិក គ្មាន​ចំណង​ជើង​ក៏​ដោយ។ រីឯ​ចំណង​ជើង​របស់​ក័ណ្ឌ​នីមួយៗ គា្មន ចែង​ក្នុង​គម្ពីរ​ដើម​ទេ។ យើង​ដាក់​ចំណង​ជើង​ដែល​ស្រួល​ស្ដាប់ បញ្ជាក់​អំពី​អត្ថន័យ​ទូទៅ​ក្នុង​ក័ណ្ឌ​នោះ។ ពេល​ខ្លះ ចំណង​ជើង​ក្នុង​គម្ពីរ​នេះ​ប្លែក​ពី​គម្ពីរ​មុន យើង​ប្ដូរ​ដូច្នេះ ដើម្បី​ឱ្យ​ងាយ​យល់​ ឬ ឱ្យ​ត្រូវ​តាម​អក្ខរាវិរុទ្ធ។ ឧទាហរណ៍៖ យើង​ប្រើ«កំណើត​ពិភព​លោក» ជំនួស «លោកុប្បត្តិ » ដើម្បី​ងាយ​យល់។ «ទុតិយ​កថា» (មាន​ន័យ​ថា កថា​ទី​ពីរ) ជំនួស “ចោទិយ​កថា » ដែល​គ្មាន​នៅ​ក្នុង​ភាសា​ខ្មែរ។
  • សេចក្តី​ពន្យល់​វាក្យ​ស័ព្ទ សំរាប់​ពាក្យ​បច្ចេក​ទេស ឬ ពាក្យ​ពិបាក​យល់ នៅ​ខាង​ចុង​គម្ពីរ។
  • ផែនទី​ភូមិ​សាស្ត្រ ដើម្បី​ជួយ​អ្នក​អាន​ឱ្យ​រក​ឃើញ​ទី​កន្លែង​ភូមិ​ស្រុក​ដែល​មាន​នៅ​ក្នុង​គម្ពីរ។

ចំពោះ​អក្ខរា​វិរុទ្ធ យើង​ប្រើ «វចនានុ​ក្រម​ខ្មែរ(១៩៦៧)» របស់​សម្ដេច​ជួន​ណាត ធ្វើ​ជា​គោល តែ​យើង ក៏ប្រើ​អក្ខរា​វិរុទ្ធ ជា​ព្យាង្គ​រាយ​មួយ​ចំនួន​ដែរ ដើម្បី​ឱ្យ​អ្នក​អាន​ជំនាន់​ក្រោយ​ងាយ​អាន។ មួយ​វិញ​ទៀត ដើម្បី​ឱ្យ​បង​ប្អូន​អ្នក​អាន​ទូទៅ​ស្រួល​យល់ គណៈកម្មការ​ចៀស​វាង​មិន​ប្រើ​ពាក្យ​ពិបាក​ពេក ឬ​ក៏​សាមញ្ញ​ពេក​ទេ គឺ​យើង​ប្រើ​វាក្យ​ស័ព្ទ​មធ្យម ហើយ​ឱ្យ​បាន​ស្រប​តាម​លំនាំ​អក្សរ​សាស្ត្រ​ខ្មែរ​ផង។ បង​ប្អូន​ដែល​ធ្លាប់​អាន​គម្ពីរ​យូរ​មក​ហើយ មុខ​ជា​ឃើញ​ថា​មាន​ពាក្យ​ថ្មី​ខ្លះ ធ្វើ​ឱ្យ​បង​ប្អូន​ឆ្ងល់ និង​ ប្លែក​ក្នុង​ចិត្ត។ យើង​ប្រើ​ពាក្យ​ថ្មី​ទាំង​នោះ ដោយ​យល់​ឃើញ​ថា មាន​អត្ថន័យ​សម​ហេតុ​សម​ផល តាម​គម្ពីរ​ដើម និង ត្រឹម​ត្រូវ​តាម​ភាសា​ខ្មែរ​បច្ចុប្បន្ន។

ចំពោះ​ព្រះ​នាម​របស់​ព្រះជាម្ចាស់ យើង​សន្មត​ប្រើ​ពាក្យ​ដូច​តទៅ៖ ក្នុង​គម្ពីរ​សម្ពន្ធ​មេត្រី​ចាស់​មាន​ប្រើ​ពាក្យ «ព្រះអម្ចាស់»  (אדני/អដូណៃ) ជំនួស​ព្រះនាម​ដ៏​ប្រសើរ​បំផុត​របស់​ព្រះជាម្ចាស់(יהוה/យហវហ) ដែល​គេ​មិន​ហ៊ាន​ពោល​ចំៗ។ គ្រីស្ត​បរិស័ទ​បាន​ប្រើ​ពាក្យ​នេះ​សំដៅ​ទៅ​លើ​ព្រះយេស៊ូ​ដែល​មាន​ព្រះជន្ម​​រស់​ឡើង​វិញ (ភាសា​ក្រិក៖ Κύριος អង់គ្លេស៖ Lord បារាំង៖ Seigneur)។ ដូច្នេះ ក្នុង​គម្ពីរ​សម្ពន្ធ​មេត្រី​ចាស់ ពេល​ណា​មាន​ពាក្យ יהוה (យហវហ) យើង​បក​ប្រែ​ថា ព្រះអម្ចាស់(សរសេរ​ជា​អក្សរ​ក្រាស់)។ នៅ​ជំនាន់​ដើម គេ​និយម​ហៅ​ព្រះនាម​ព្រះជាម្ចាស់​ថា «ព្រះយេហូវ៉ា» ជា​ពាក្យ​ដែល​គេ​ផ្សំ​ព្យញ្ជនៈ​របស់​ពាក្យ יהוה (យហវហ) ជា​មួយ​នឹង​ស្រៈ​របស់​ពាក្យ (אדני/អដូណៃ)។ ពេល​ណា​មាន​ពាក្យ אדני (អដូណៃ) យើង​បក​ប្រែ​ថា ព្រះអម្ចាស់ (មាន​សរសេរ​ជា​អក្សរ​ធម្មតា)។ ចំពោះ​ពាក្យ​ យហវហ– អដូណៃ ឬ អដូណៃ−យហវហ យើង​ប្រែ​ដូច​គ្នា គឺ ព្រះជាអម្ចាស់ (អក្សរ​ក្រាស់)។

យើង​ប្រើ​ពាក្យ «ព្រះជាម្ចាស់» សំដៅ​លើ​ព្រះ​ដែល​បង្កើត​អ្វីៗ​ទាំង​អស់ (ហេប្រឺ៖  אלהים/អេឡូហ៊ីម, ក្រិក៖Θεός , អង់គ្លេស៖ God, បារាំង៖ Dieu)។ យើង​ចៀស​វាង​មិន​ប្រើ​ពាក្យ«ព្រះ»ទទេ ដែល​មាន​អត្ថន័យ​ទូលំ​ទូលាយ​ពេក តែ​យើង​ប្រើ​ពាក្យ​នេះ កាល​ណា​មាន​ភ្ជាប់​ជាមួយ​គុណនាម ឬ នាម ឧទាហរណ៍៖ ព្រះ​របស់​អ៊ីស្រាអែល (אל ישדאל ) ព្រះ​នៃ​យើង​ខ្ញុំ ព្រះ​ដ៏ខ្ពង់ខ្ពស់….។ល។

ចំពោះ​នាម យើង​មិន​បក​ប្រែ​តាម​អត្ថន័យ​ទេ ព្រោះ​ជួន​កាល​អត្ថន័យ​មិន​ច្បាស់ គឺ​យើង​សរសេរ​ជា​អក្សរ ដោយ​យក​សំឡេង​គម្ពីរ​ដើម​ជា​គោល។ ឧទា «យ៉ូស៊ូអា» ដែល​មាន​ន័យ​ថា «ព្រះអម្ចាស់​សង្គ្រោះ» (ដូច​ព្រះនាម «ព្រះយេស៊ូ») តាម​សំឡេង​ពាក្យ​ហេប្រឺ ពុំ​មែន​តាម​ទម្លាប់​នៃ​គ្រីស្ត​បរិស័ទ​និកាយ​ណា​មួយ​ទេ។ យើង​សំរួល​ឈ្មោះ​ខ្លះ​ឱ្យ​ងាយ​អាន​ជា​ភាសា​ខ្មែរ ឧទា «យេរេមី» ជំនួស “យេរេមា» (ភាសា​ហេប្រឺ «យៀរមីយ៉»)។

តាម​ប្រពៃ​ណី​របស់​គ្រីស្ត​បរិស័ទ គេ​បែង​ចែក​គម្ពីរ​សម្ពន្ធ​មេត្រី​ចាស់​ជា​បួន​ភាគ តាម​លំដាប់​លំដោយ​ដូចតទៅ៖​

  • គម្ពីរ​បញ្ចក័ណ្ឌ ឬ គម្ពីរ​វិន័យ (ពី​កំណើត​ពិភព​លោក ដល់ ទុតិយ​កថា)
  • គម្ពីរ​ប្រវត្តិ​សាស្ត្រ (ពី​យ៉ូស៊ូអា ដល់ អេសធែរ)
  • គម្ពីរ​កំណាព្យ (ពី​យ៉ូប ដល់ បទ​ចំរៀង​ព្រះបាទ​សាឡូម៉ូន)
  • គម្ពីរ​ព្យាការី (ពី​អេសាយ ដល់ ម៉ាឡាគី)

ប៉ុន្តែ ក្នុង​គម្ពីរ​សម្ពន្ធ​មេត្រី ជា​ភាសា​ហេប្រឺ មាន​ចែក​ជា​បី​ផ្នែក តាម​លំដាប់​លំដោយ ដូច​តទៅ៖

  • គម្ពីរ​បញ្ចក័ណ្ឌ ឬ គម្ពីរ​វិន័យ (ពី​កំណើត​ពិភពលោក ដល់ ទុតិយ​កថា)
  • គម្ពីរ​ព្យាការី៖ «ព្យាការី​ខាង​ដើម» មាន​យស. វប. សម. និង ពង្ស.
    «ព្យាការី​ចុង​ក្រោយ » មាន អស. យរ. អស. និង ព្យាការី​ដប់​ពីរ​រូប​ទៀត។
  • គម្ពីរ​ផ្សេងៗ ទំនុ. យ៉ូប សុភ. រូថ. បច. សស. សណ. អធ. ដន. អរ. នហ. ១របា. និង ២ របា.។

ជា​យូរ​សតវត្ស​មក​ហើយ គ្រីស្ត​បរិស័ទ​មាន​ទម្លាប់​ចែក​ក័ណ្ឌ​នីមួយៗ​ជា​ចំពូក ចំពូក​នីមួយៗ​ចែក​ចេញ​ជា «វគ្គ» ឬ «ខ» ដើម្បី​ងាយ​រក​អត្ថបទ។ ឧទាហរណ៍ អេសាយ ១,១៧ មាន​ន័យ​ថា៖ សូម​អាន​គម្ពីរ​ព្យាការី​អេសាយ ត្រង់​ចំពូក ១ ខ ១៧។ សុភាសិត ២, ៥-៧ ៖ សូម​អាន​គម្ពីរ​សុភាសិត ត្រង់​ចំពូក ២ ពី ខ ៥​ដល់​ខ៧។ ១ របាក្សត្រ ៥. ២,៦ ៖ សូម​អាន​គម្ពីរ របាក្សត្រ ទី១ ត្រង់​ចំពូក ៥. ខ ២ និង ខ ៦។ ដើម្បី​ឱ្យ​ងាយ​ស្រួល​សរសេរ យើង​ក៏​បាន​កំណត់​អក្សរ​កាត់​សំរាប់​ក័ណ្ឌ​គម្ពីរ​នីមួយៗ​ដែរ គឺ កណ. មាន​ន័យ​ថា «កំណើត​ពិភព​លោក» វវ. មាន​ន័យ​ថា «វិវរណៈ»។ល។

ចំពោះ​លេខ “ចំពូក និង លេខ “ខ” នៅ​ក្នុង​គម្ពីរ​សម្ពន្ធ​មេត្រី​ចាស់ ជួន​កាល​លេខ ខ ក្នុង​គម្ពីរ​នេះ ខុស​ពី​លេខ​ដែល​បង​ប្អូន​អ្នក​អាន​ធ្លាប់​ប្រើ រហូត​មក​ដល់​សព្វ​ថ្ងៃ។ មូល​ហេតុ គឺ​គណៈកម្មការ​បក​ប្រែ​សំរេច​ប្រើ​លេខ​តាម​គម្ពីរ​ភាសា​ហេប្រឺ គឺ​មិន​យក​តាម​គម្ពីរ​អង់គ្លេស ដូច​គម្ពីរ​ដែល​លោក​ហាម៉ុង​បក​ប្រែ​ទេ។ ប៉ុន្តែ ដើម្បី​កុំ​ឱ្យ​បង​ប្អូន​ងឿង​ឆ្ងល់ ក្នុង​ក័ណ្ឌ​គម្ពីរ​ជាច្រើន យើង​បាន​សរសេរ​លេខ​ខុស​គ្នា​នេះ​នៅ​ក្នុង វង់​ក្រចក ព្រម​ទាំង​កត់​ត្រា​កំណត់​សំគាល់​នៅ​ខាង​ក្រោម​ទំព័រ​ផង​ដែរ។

ពេល​បង​ប្អូន​ចាប់​ផ្តើម​អាន​គម្ពីរ បង​ប្អូន​ដូច​ជា​ចូល​រួម​ក្នុង​ក្រុម​គ្រួសារ​មួយ​ ដែល​មាន​ប្រវត្តិ​ដ៏​យូរ​អង្វែង​ដែរ គឺ​បង​ប្អូន​ត្រូវ​ចំណាយ​ពេល​បន្តិច​ម្តងៗ ដើម្បី​ឱ្យ​មាន​ទម្លាប់​រស់​នៅ និង ស្គាល់​គ្រួសារ​នោះ​បាន​ច្បាស់។ បន្តិច​ម្តងៗ ព្រះជាម្ចាស់​នឹង​សំដែង​ព្រះហឫទ័យ​មេត្តា​ករុណា​ឱ្យ​បង​ប្អូន​ស្គាល់​ព្រះបន្ទូល​របស់​ព្រះអង្គ។

បង​ប្អូន​អ្នក​អាន​ត្រូវ​យល់​ថា ទោះ​បី​ព្រះគម្ពីរ​ជា​ស្នាដៃ​អក្សរ​សាស្ត្រ ដែល​មនុស្ស​សរសេរ តាម​ភាសា និង ​តាម​ពាក្យ​សម្ដី​របស់​មនុស្ស​ក្តី គ្រប់​អត្ថបទ​គម្ពីរ សុទ្ធ​តែ​ព្រះជាម្ចាស់​ប្រទាន​ព្រះវិញ្ញាណ​មក​បំភ្លឺ​ឱ្យ​តែង និង មាន​ប្រយោជន៍​សំរាប់​បង្រៀន រក​ខុស​ត្រូវ កែ​តំរង់ និង អប់រំ​ឱ្យ​រស់​តាម​សេចក្តី​សុចរិត ក្នុង​គោល​បំណង​ឱ្យ​អ្នក​បំរើ​របស់​ព្រះជាម្ចាស់​មាន​សមត្ថភាព និង ប្រុង​ប្រៀប​ខ្លួន​ជា​ស្រេច ដើម្បី​ប្រព្រឹត្ត​អំពើ​ល្អ​គ្រប់​ជំពូក (២ ធីម៉ូថេ ៣. ១៦-១៧)។